Adenokarsinom kolon, genellikle kolon kanserlerinin en yaygın türüdür ve bağırsakta iç katmanda oluşan poliplerden kaynaklanır. Ailede kolon kanseri öyküsü bulunanlar, Tip 2 diyabet hastaları ve kolon kanseri genlerini taşıyan bireylerde polip oluşumu riski daha yüksektir. Poliplerin çoğunluğu iyi huylu olsa da, adenomatöz poliplerde anormal hücre gelişimi ve prekanseröz oluşum riski yüksektir. Adenomlar genellikle saplı yapıda olup, bazen yassı olabilirler. Gelişim süreçleri genellikle 10 yıl veya daha fazla sürebilir. Bu süreçte adenomların kansere dönüşme riski büyümeleri ve kolonda gelişme sürelerinin artması ile birlikte artar. Adenomlar kansere dönüşürse, adenokarsinom olarak tanımlanır. Erken evrede anormal hücreler yalnızca poliplerin içindedir. Bu evrede polipler cerrahi olarak çıkarılırsa, kansere dönüşmeden müdahale edilmiş olur. İleri evrelerde tümörlü dokular kolon duvarını etkisi altına alır ve daha sonra metastaz yapabilir. Bu durumda tümör hücreleri dolaşımla birlikte karaciğer, kemik gibi dokuları da etkileyebilir. Adenokarsinom kolon, kanserin geliştiği bağırsakları ifade eder. Adenokarsinom Kolon BelirtileriKolon kanserinin erken evrelerinde genellikle belirgin semptomlar görülmez. Kanserleşen poliplerin neden olduğu belirtiler çoğunlukla sindirim sorunları olarak algılanır. Ancak bu süreçte kanserle ilişkili belirtiler ilerleyebilir. Bu nedenle, sindirim sorunlarının birkaç hafta boyunca devam etmesi durumunda mutlaka doktora başvurulmalı ve gerekli tetkikler yapılmalıdır. Olası adenokarsinom kolon belirtileri şunlardır:
Adenokarsinom Kolon Erken Teşhis Edilebilir mi?Kolon kanseri gelişimi genellikle 5-10 yıl sürebilir. Kolonoskopi taraması sırasında bulunan iyi huylu polipler ya da kansere dönüşmeyen polipler temizlenirse, adenokarsinom kolon önlenmiş olur. Kanser tarama sıklığı bireylerin risk faktörlerine bağlı olarak belirlenir. Yaş, genel sağlık durumu, ailede ve kişide kanser öyküsü önemli kriterlerdir. Yakınması bulunmayan, orta düzeyde risk taşıyan ve 50 yaşını geçen bireylerde yıllık fiziki muayene ve risk değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu değerlendirmede anormal bir durum bulunmazsa, dışkıda gizli kan testi, 5 yılda bir sanal kolonoskopi veya esnek sigmoidoskopi, ya da 10 yılda bir kolonoskopi ile taramalar yapılmalıdır. Anemi ve sindirimle ilgili sorunlar mutlaka değerlendirilmelidir. Adenokarsinom Kolon Tanısı Nasıl Konur?Hastalarda yapılan tam kan sayımında anemi tespit edilmesi bir kanser belirtisi olarak görülebilir. Kanser ya da kanamalı poliplerde bu durum gelişebilir. Başka şüpheler varsa hastaya kolonoskopi yapılır. Bu işlemde hastadan parça alınarak patolojik tetkikler yapılır. Tümör belirteçlerinden olan karsinoembriyonik antijen (CEA) kolon kanserinde üretilebilir. Bu testle erken aşamada kanserin varlığı kesin olmamakla birlikte belirlenebilir ve kanserin ilerleyişi takip edilebilir. Tedaviden önce ve sonra bu proteinin ölçümü yapılarak tedavinin başarısı değerlendirilebilir. Tedavi başarılı uygulanırsa, bu tümör belirtecinin düşmesi beklenir. Kanserin yaygınlığını değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme tetkikleri kullanılır. Genellikle BT ile pozitron emisyon tomografi (PET) birlikte yapılır. Böylece kanserli hücrelerin tutunduğu yerler belirlenir. Adenokarsinom Kolon Tedavisi Nasıl Yapılır?Tedavide kanserin evresi, bulunduğu yer, hastanın yaşı, genel sağlık durumu, var olan hastalıkları ve tercihleri dikkate alınır. Temel tedavi yöntemi cerrahi girişimle adenokarsinom poliplerin çıkarılmasıdır. Kanserin polip içinde olması yani lenf bezlerine yayılmaması halinde sadece tümör çıkarılır. Bu hastalarda 5 yıllık sağ kalma oranı %80-90 düzeyindedir. İleri aşamalarda kemoterapi yapılarak hastanın yaşam süresinin uzatılması ve metastazın önlenmesi hedeflenir. Radyoterapi tedavisi kolon kanserinde daha az kullanılır. |
Adenokarsinom kolon hakkında okuduklarım beni oldukça endişelendirdi. Ailede kolon kanseri öyküsü olan biri olarak, poliplerin kansere dönüşme riskini düşündüğümde kaygılanıyorum. Erken evrede belirti göstermeyen bu hastalığın tanısını koymanın ne kadar zor olduğunu da anlıyorum. Bu durumda, sindirim sorunları yaşadığımda hemen doktora gitmem gerektiğini biliyorum, ama bazen ihmal ettiğim oluyor. Belirtiler arasında tuvalet alışkanlıklarında değişiklikler ya da alt karında sürekli ağrı gibi şeyler var. Bunlar beni düşündürüyor. Kolonoskopi gibi taramaların ne kadar önemli olduğunu da fark ettim. Sizce bu tür taramalara erken yaşta başlamak ne kadar önemli? Ayrıca, tedavi seçenekleri hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorum.
Cevap yazDeğerli İzzettin,
Kolon Kanseri ve Polipler hakkındaki endişelerinizi anlıyor ve bu konuda hissettiğiniz kaygıyı paylaşıyorum. Aile öyküsü olan bireylerin kolon kanseri riskini değerlendirmeleri elbette önemli. Poliplerin kansere dönüşme riski, özellikle belirli türdeki polipler için yükseliyor. Bu nedenle, düzenli tarama ve izleme, bu riski en aza indirmek için kritik bir adım.
Erken Tanı ve Belirtiler konusunda belirttiğiniz gibi, kolon kanseri genellikle erken evrelerde belirti vermediği için, bu durumu göz ardı etmek oldukça tehlikeli. Tuvalet alışkanlıklarındaki değişiklikler ve sürekli karın ağrısı gibi semptomlar, dikkate alınması gereken uyarı işaretleridir. Bu tür belirtiler yaşadığınızda doktorunuza gitmekten çekinmemeniz çok önemli.
Kolonoskopi ve Taramalar konusunda ise, erken yaşta taramalara başlamak, özellikle kolon kanseri riski taşıyan bireyler için büyük bir avantaj sağlar. Kolonoskopi, poliplerin erken tespiti ve çıkarılması açısından hayati bir rol oynar. Uzmanlar, genellikle 45 yaşından itibaren herkesin düzenli taramalara başlamasını öneriyor; ancak aile öyküsü olanlar için bu yaşı daha da öne çekmek gerekebilir.
Tedavi Seçenekleri konusunda ise, kolon kanseri tedavisi hastalığın evresine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Cerrahi müdahale, kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler, hastanın durumuna göre uygulanabilir. Bu konuda en güncel ve doğru bilgiye ulaşmak için bir onkologla görüşmeniz faydalı olacaktır.
Sağlığınıza dikkat etmenizi ve gerekli taramaları yaptırmanızı öneririm. Düşüncelerinizi paylaşmak için her zaman buradayım.